Kinh doanh bất động sản (BĐS) từ lâu đã trở thành một trong những lĩnh vực đầu tư – nghề nghiệp hấp dẫn tại Việt Nam. Tuy nhiên, để hiểu rõ về bản chất, cơ chế hoạt động cũng như điều kiện pháp lý liên quan, người mới bắt đầu cần nắm vững kiến thức từ định nghĩa cho đến các hình thức thực tế trong ngành. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hình dung đầy đủ và chuyên sâu hơn.
Định nghĩa “kinh doanh bất động sản” theo Luật
Theo khoản 1 Điều 3 của Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014, “Kinh doanh bất động sản là việc đầu tư vốn để thực hiện các hoạt động xây dựng, mua, nhận chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, cho thuê mua bất động sản nhằm mục đích sinh lợi.” Ngoài ra, các hoạt động cung cấp dịch vụ bất động sản như môi giới, sàn giao dịch, tư vấn hoặc quản lý bất động sản cũng được xem là hình thức kinh doanh hợp pháp.
Vậy, bất động sản ở đây bao gồm:
- Nhà ở và công trình xây dựng gắn liền với đất;
- Các loại đất nền, đất dự án, đất nông nghiệp, đất khu công nghiệp;
- Quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền trên đất.
Điểm cốt lõi trong định nghĩa trên là yếu tố “nhằm mục đích sinh lợi”. Bất kỳ hành vi nào có tính chất thương mại liên quan đến bất động sản đều được xem là kinh doanh và chịu sự điều chỉnh của pháp luật chuyên ngành.
Các hình thức kinh doanh phổ biến
1. Đầu tư – Xây dựng – Bán lại
Đây là hình thức phổ biến nhất: nhà đầu tư mua đất, xây dựng hạ tầng hoặc công trình (nhà phố, chung cư, biệt thự…) sau đó bán cho người có nhu cầu.
🔹 Ưu điểm:
- Lợi nhuận cao nếu định giá tốt và thị trường tăng trưởng.
- Kiểm soát toàn bộ quá trình phát triển sản phẩm.
🔹 Nhược điểm:
- Yêu cầu vốn lớn.
- Rủi ro pháp lý và thị trường.
2. Cho thuê – Cho thuê lại
Phù hợp với nhà đầu tư dài hạn hoặc những ai có sẵn tài sản bất động sản. Bạn có thể:
- Cho thuê nhà nguyên căn, căn hộ, mặt bằng thương mại.
- Thuê tài sản từ người khác rồi cho thuê lại, tạo biên lợi nhuận (subleasing).
3. Môi giới bất động sản
Đây là hình thức kinh doanh dịch vụ BĐS phổ biến nhất hiện nay. Người làm môi giới kết nối người bán – người mua và hưởng hoa hồng từ giao dịch thành công.
- Không cần sở hữu tài sản.
- Phù hợp với người mới vào nghề.
- Nắm bắt tốt thị trường sẽ mang lại thu nhập cao.
4. Quản lý, vận hành bất động sản
Phù hợp với chung cư, tòa nhà văn phòng, khu nghỉ dưỡng. Hoạt động quản lý bao gồm bảo trì, an ninh, chăm sóc khách hàng…
5. Các hình thức mới theo xu hướng:
- Đấu giá bất động sản trực tuyến.
- Crowdfunding – huy động vốn cộng đồng phát triển dự án.
- Kinh doanh BĐS thông qua thương hiệu thuê lại (franchise BĐS).
Nhân viên kinh doanh bất động sản làm gì?
Nghề nhân viên kinh doanh BĐS hay còn gọi là chuyên viên tư vấn bất động sản thường là vị trí đầu tiên mà người mới tiếp cận lĩnh vực này lựa chọn. Công việc bao gồm:
1. Tư vấn khách hàng
- Tìm hiểu nhu cầu (đầu tư hay để ở)
- Giới thiệu sản phẩm phù hợp
- Tư vấn pháp lý, tiến độ, tài chính, phong thủy nếu cần
2. Tìm kiếm nguồn hàng (listing)
- Làm việc với chủ nhà, chủ đầu tư
- Tham gia các buổi mở bán, mở sàn
- Cập nhật thông tin liên tục trên hệ thống nội bộ, các sàn rao vặt
3. Dẫn khách đi xem thực tế
- Sắp xếp thời gian
- Chuẩn bị thông tin rõ ràng: pháp lý, sổ đỏ, giá, tình trạng căn hộ
4. Hỗ trợ giao dịch
- Soạn thảo hoặc kiểm tra hợp đồng đặt cọc, mua bán
- Hỗ trợ khách làm hồ sơ ngân hàng (nếu vay)
- Theo sát quy trình sang tên, bàn giao
5. Chăm sóc sau bán
- Duy trì mối quan hệ để khai thác nguồn khách tiếp theo
- Xử lý tình huống phát sinh (tranh chấp, bảo hành…)
✍️ Nghề này không yêu cầu bằng cấp cố định, nhưng rất cần kiến thức pháp lý, giao tiếp tốt, tư duy tài chính và khả năng xây dựng niềm tin với khách hàng.
Điều kiện để được kinh doanh bất động sản
Để đảm bảo tính minh bạch, pháp luật Việt Nam quy định một số điều kiện bắt buộc:
1. Đối với doanh nghiệp
Căn cứ Điều 4 – Luật Kinh doanh BĐS 2014:
- Phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã có vốn pháp định không dưới 20 tỷ đồng.
- Có đăng ký ngành nghề kinh doanh bất động sản.
🔹 Ngoại lệ: Nếu chỉ bán, cho thuê tài sản không phải ngành nghề chính (ví dụ tổ chức bán tài sản của mình), thì không cần thành lập doanh nghiệp chuyên biệt.
2. Đối với cá nhân làm môi giới
- Bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản (do Sở Xây dựng cấp).
- Có hợp đồng hợp tác với doanh nghiệp kinh doanh hợp pháp.
3. Đối với dự án kinh doanh
- Phải có quyết định giao đất, cho thuê đất.
- Hồ sơ pháp lý dự án rõ ràng: phê duyệt quy hoạch, giấy phép xây dựng, sổ đỏ/sổ hồng…
FAQ – Giải đáp thắc mắc về nghề kinh doanh BĐS
Kinh doanh bất động sản có cần bằng cấp không?
❌ Không bắt buộc. Tuy nhiên, bạn cần:
- Kiến thức cơ bản về luật đất đai, luật kinh doanh BĐS
- Kỹ năng đàm phán, marketing, tài chính cá nhân
- Đặc biệt, nếu làm môi giới thì cần chứng chỉ hành nghề
Kinh doanh bất động sản có lừa đảo không?
❌ Không, nếu bạn tuân thủ pháp luật.
✅ Tuy nhiên, vì đây là ngành có biên lợi nhuận cao, nên rủi ro về pháp lý và đạo đức nghề nghiệp là có thật. Người mua và người bán đều cần cảnh giác, làm việc với tổ chức uy tín, có giấy tờ rõ ràng.
Cần bao nhiêu vốn để kinh doanh BĐS?
Tùy mô hình:
- Môi giới: gần như không cần vốn (ngoại trừ chi phí marketing).
- Cho thuê lại: vài trăm triệu.
- Đầu tư dự án: từ 1 tỷ đồng trở lên, tùy quy mô.
- Kinh doanh quy mô doanh nghiệp: cần ít nhất 20 tỷ vốn pháp định.
Nên bắt đầu kinh doanh BĐS từ đâu?
- Bắt đầu từ môi giới nhà đất, vừa học vừa làm, tích lũy mối quan hệ.
- Tìm mentor hoặc gia nhập công ty có quy trình đào tạo tốt.
- Học thêm về pháp luật, tài chính, kỹ năng giao tiếp.
Tổng kết
Kinh doanh bất động sản không đơn thuần là “mua đi – bán lại”. Đây là một nghề chuyên nghiệp, cần kiến thức – đạo đức – chiến lược rõ ràng. Dù bạn là người mới hay đã có kinh nghiệm, việc nắm vững các hình thức, điều kiện pháp lý và kỹ năng nhân sự là chìa khóa để thành công.